ارزیابی آسیب‌پذیری سواحل شمالی خلیج فارس در برابر ریزش‌های نفتی

آقاجانلو, کامله; محمدی, میرعلی; یادگارآزادی, مهدی; قاطعی, فرزاد

doi:10.22034/jewe.2021.273904.1524

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار، گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مندسی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران

² استاد، گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

³ دانش آموخته کارشناس‌ارشد، گروه مهندسی عمران، موسسه آموزش عالی علم و فن، ارومیه، ارومیه، ایران

⁴ دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران

https://doi.org/10.22034/jewe.2021.273904.1524

چکیده

وقوع ریزش‌های نفتی در دریاها و اقیانوس‌ها موجب بروز آسیب‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت بسیاری به سواحل و بومسازگان دریایی می‌شوند. بنابراین به‌منظور کاهش خسارات، نقشه‌های جامع آسیب‌پذیری سواحل می‌توانند به‌عنوان ابزاری قدرتمند در اختیار تصمیم‌گیرندگان مدیریت سواحل و نیز تیم مقابله اضطراری با ریزش‌ها قرار بگیرند. در پژوهش حاضر، با تلفیق مدل ریاضی مسیریابی لکه نفتی و نرم‌افزار ArcGIS، سواحل شمالی خلیج‌فارس بر اساس مواجهه با آلودگی‌های نفتی مورد ارزیابی قرار گرفتند. بههمین منظور، 20 سناریو ریزش فرضی با نوع نفت و زمان وقوع تصادفی در فصل‌های تابستان و زمستان طراحی شدند. سپس با استفاده از نرم‌افزار لاگرانژی GNOME مسیر حرکت لکه نفتی و زمان رسیدن آن به سواحل شبیه‌سازی شد و بر اساس آن ماتریس مواجهه هر ناحیه ساحلی با آلودگی تشکیل شد. در نهایت، سواحل شمالی خلیج به پنج سطح آسیب‌‌پذیری طبقه‌بندی شدند. نتایج نشان داد که در تابستان محدوده بندرهای عسلویه و بوشهر با احتمال تجمعی بهترتیب 120 و 94% و در زمستان بندر عسلویه با احتمال تجمعی 119% در کل سناریوها در رده آسیب‌پذیری بسیار بالا قرار گرفتند. همچنین، بندرهای بوشهر و عسلویه بالاترین ضریب پتانسیل آسیب‌رسانی به منطقه را به خود اختصاص دادند. بر اساس نتایج این پژوهش، آسیب‌پذیری سواحل به‌طور قابل‌توجهی تحت تأثیر تغییرات فصلی شرایط اقلیمی منطقه و وضعیت جریان قرار دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

آلودگی آب

عنوان مقاله [English]

Vulnerability Assessment of The Northern Coasts of The Persian Gulf to Oil Spills

نویسندگان [English]

Kameleh Aghajanloo ¹
Mirali Mohammadi ²
Mahdi Yadegar Azadi ³
Farzad Ghatei ⁴

¹ Assist. Professor, Department of Civil Engineering, Engineering Faculty, University of Maragheh, Maragheh, Iran

² Professor, Department of Civil Engineering, Faculty of Engineering, Urmia University, Urmia, Iran

³ M.Sc. Alumni, Department of Water Science Engineering, Faculty of Civil and Environmental Engineering, Tehran University, Tehran, Iran

⁴ M.Sc. Student, Department of Civil Engineering, Collage of Science and Technology, University of Maragheh, Maragheh, Iran

چکیده [English]

The occurrence of oil spills in the seas and oceans causes many short-term and long-term damages to the coasts and marine ecosystems. Therefore, in order to reduce the damage, comprehensive coastal vulnerability maps can be provided to coastal management decision-makers as well as the emergency response team as a powerful tool. In the present study, by combining the mathematical model of oil slick routing and ArcGIS software, the northern coasts of the Persian Gulf were evaluated based on exposure to oil pollution. For this purpose, 20 hypothetical fall scenarios with oil type and time of random occurrence in summer and winter were designed. Then, using GNOME Lagrangian software, the path of the oil slick and its arrival time to the shores were simulated, and based on that, the matrix of exposure of each coastal area to pollution was formed. Finally, the northern shores of the Gulf were classified into five levels of vulnerability. The results showed that in summer Assaluyeh and Bushehr ports with a cumulative probability of 120 and 94%, respectively, and in winter Assaluyeh port with a cumulative probability of 119% in all scenarios were in a very high vulnerability. In addition, the ports of Bushehr and Assaluyeh had the highest potential for damage to the region. According to the results of this study, coastal vulnerability is significantly affected by seasonal changes in climatic conditions and flow conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

Oil Spill
Persian Gulf
Risk Potential
Vulnerability Levels

مراجع

Aghajanloo, K. and Pirooz, M. D. (2014). Three-dimensional numerical modeling of oil spill behavior in marine environment. Int. J. Environ. Res., 8(3), 779-788. DOI: 10.22059/IJER.2014.771.

Aghajanloo, K., Pirooz, M. D. and Namin, M. M. (2013). Numerical simulation of oil spill behavior in the Persian Gulf. Int. J. Environ. Res., 7(1), 81-96. DOI: 10.22059/IJER.2012.588.

Al-Amirah, A. S. (1985). The nowruz oil spill in the Arabian Gulf: case study of Saudi Arabia. Geogr. Bull., 27, 16.

Al-Rabeh, A. H., Cekirge, H. M. and Gunay, N. (1992). Modeling the fate and transport of Al-Ahmadi oil spill. Water Air Soil Pollut., 65(3–4), 257–279. DOI: 10.1007/BF00479891.

Al Shami, A., Harik, G., Alameddine, I., Bruschi, D., Garcia, D. A. and El-Fadel, M. (2017). Risk assessment of oil spills along the Mediterranean coast: a sensitivity analysis of the choice of hazard quantification. Sci. Total Environ., 574, 234–245. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2016.09.064.

Amir-Heidari, P. and Raie, M. (2018). Probabilistic risk assessment of oil spill from offshore oil wells in Persian Gulf. Mar. Pollut. Bull., 136, 291-299. DOI: 10.1016/j.marpolbul.2018.07.068.

Amir-Heidari, P. and Raie, M. (2019). Response planning for accidental oil spills in Persian Gulf: A decision support system (DSS) based on consequence modeling. Mar. Pollut. Bull., 140, 116–128. DOI: 10.1016/j.marpolbul.2018.12.053.

Balogun, A. L., Yekeen, S. T., Pradhan, B. and Wan Yusoff, K. B. (2021). Oil spill trajectory modelling and environmental vulnerability mapping using GNOME model and GIS. Environ. Pollut., 268-A. DOI: 10.1016/j.envpol.2020.115812.

Bhardwaj, N. and Bhaskarwar, A. N. (2018). A review on sorbent devices for oil-spill control. Environ. Pollut., 243, 1758–1771. DOI: 10.1016/j.envpol.2018.09.141.

Elhakeem, A. A., Elshorbagy, W. and Chebbi, R. (2007). Oil spill simulation and validation in the Persian Gulf with special reference to the UAE coast. Water Air Soil Pollut., 184, 243–254. DOI: 10.1007/s11270-007-9413-1.

Goldman, R., Biton, E., Brokovich, E., Kark, S. and Levin, N. (2015). Oil spill contamination probability in the southeastern Levantine basin. Mar. Pollut., Bull., 91(1), 347–356. https://doi.org/10.1016/j.marpolbul.2014.10.050.

Guo, W., Zhang, S. and Wu, G. (2019). Quantitative oil spill risk from offshore fields in the Bohai Sea, China. Sci. Total Environ., 688, 494–504. DOI: 10.1016/j.scitotenv.2019.06.226.

ITOPF, (2019). Oil tanker spill statics.

Kämpf, J. and Sadrinasab, M. (2006). The circulation of the Persian Gulf: a numerical study. Ocean Sci., 2(1), 27–41. DOI: 10.5194/os-2-27-2006.

Kankara, R. S., Arockiaraj, S. and Prabhu, K. (2016). Environmental sensitivity mapping and risk assessment for oil spill along the Chennai Coast in India. Mar. Pollut. Bull., 106(1-2), DOI: 10.1016/j.marpolbul.2016.03.022.

Kankara, R. S. and Subramanian, B. R. (2007). Oil spill sensitivity analysis and risk assessment for Gulf of Kachchh, India, using integrated modeling. J. Coastal Res., 23(23), 1251-1258. DOI: 10.2112/04-0362.1.

Lehr, W., Jones, R., Evans, M., Simecek-Beatty, D. and Overstreet, R. (2002). Revisions of the ADIOS oil spill model. Environ. Model. Softw., 17 (2), 189–197. DOI: 10.1016/S1364-8152(01)00064-0.

Li, P., Cai, Q., Lin, W., Chen, B. and Zhang, B. (2016). Offshore oil spill response practices and emerging challenges. Mar. Pollut. Bull., 110(1), 6–27. DOI: 10.1016/j.marpolbul.2016.06.020.

Liu, X., Meng, R., Xing, Q., Lou, M., Chao, H. and Bing, L. (2015). Assessing oil spill risk in the Chinese Bohai Sea: A case study for both ship and platform related oil spills. Ocean Coast Manag., 108, 140-146. DOI: 10.1016/j.ocecoaman.2014.08.016.

Nelson, J. R., Grubesic, T. H., Sim, L., Rose, K. and Graham, J. (2015). Approach for assessing coastal vulnerability to oil spills for prevention and readiness using GIS and the blowout and spill occurrence model. Ocean Coast. Manag., 112, 1-12. DOI: 10.1016/j.ocecoaman.2015.04.014.

Rabbani, A. R., Kotarba, M. J., Baniasad, A. R., Hosseiny, E. and Wieclaw, D. (2014). Geochemical characteristics and genetic types of the crude oils from the Iranian sector of the Persian Gulf. Org. Geochem., 70, 29-43. DOI: 10.1016/j.orggeochem.2014.02.010.

Ranjbar, P., Shafieefar, M. and Rezvandoust, J. (2014). Modeling of oil spill and response in support of decreasing environmental oil effects case study: blowout from Khark subsea pipelines (Persian Gulf). Int. J. Environ. Res., 8(2), 289-296. DOI: 10.22059/IJER.2014.719.

Santos, C. F. and Andrade, F. (2009). Environmental sensitivity of the Portuguese coast in the scope of oil spill events-comparing different assessment approaches. J. Coast. Res., 56, 885–889.

Santos, F. C., Michel, J., Neves, M., Janeiro, J., Andrade, F. and Orbach, M. (2013). Marine spatial planning and oil spill risk analysis: finding common grounds. Mar. Pollut. Bull., 74(1), 73–81. DOI: 10.1016/j.marpolbul.2013.07.029.

Sepp Neves, A. A., Pinardi, N., Martins, F., Janeiro, J., Samaras, A., Zodiatis, G. and De Dominicis, M. (2015). Towards a common oil spill risk assessment framework - Adapting ISO 31000 and addressing uncertainties. J. Environ. Manag., 159, 158–168. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2015.04.044.

Soussi, A., Bersani, C., Sacile, R., Bouchta, D., El-Amarti, A., Seghiouer, H., Nachite, D. and Al-Miys, J. (2020). Coastal Risk Modelling for Oil Spill in the Mediterranean Sea. Adv. Sci. Technol. Eng. Syst. J., 5(4), 273-286. DOI: 10.25046/aj050434.

Vethamony, P., Sudheesh, K., Babu, M. T., Jayakumar, S., Manimurali, R., Saran, A. K., Sharma, L. H., Rajan, B. and Srivastava, M. (2007). Trajectory of an oil spill off Goa, eastern Arabian Sea: Field observations and simulations. Environ. Pollut., 148, 438-444. DOI: 10.1016/j.envpol.2006.12.017.

Yao, F. and Johns, W. E. (2010). A HYCOM modeling study of the Persian Gulf: 1. Model configurations and surface circulation. J. Geophys. Res., 115(C11), 1–17.

محیط زیست و مهندسی آب

ارزیابی آسیب‌پذیری سواحل شمالی خلیج فارس در برابر ریزش‌های نفتی

مراجع

مراجع

دوره 8، شماره 1
فروردین 1401
صفحه 47-62

ارزیابی آسیب‌پذیری سواحل شمالی خلیج فارس در برابر ریزش‌های نفتی

مراجع

مراجع

دوره 8، شماره 1فروردین 1401صفحه 47-62

دوره 8، شماره 1
فروردین 1401
صفحه 47-62