بررسی عملکرد سامانه پخش سیلاب بر کیفیت آب زیرزمینی

پورامینی, طاهره; فتوحی فیروزآباد, فرزانه; برخورداری, جلال

doi:10.22034/ewe.2023.409401.1883

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی طبیعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

² استادیار، گروه مهندسی طبیعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

³ استادیار، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، یزد، ایران

https://doi.org/10.22034/ewe.2023.409401.1883

چکیده

پخش سیلاب یکی از راهکارهای مدیریت منابع آب است که میتواند تأثیرات مثبتی بر منابع آب زیرزمینی داشته باشد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی برخی تغییرات کیفی آبخوان هرات متأثر از ایستگاه پخش سیلاب منطقه بود. آمار پارامترهای Ca، HCO₃، Mg، Na، Cl، TDS و EC چاههای کشاورزی استخراج شد. جهت ارزیابی تأثیر آبگیری‌ها و به‌تبع آن تأثیر رسوب‌گیری بر میزان کارایی سامانه پخش سیلاب، سال‌های 1390-1382 بهعنوان دوره اول و 1400-1391 بهعنوان دوره دوم انتخاب شدند. برای بررسی تغییرات مکانی پارامترهای کیفی، روش‌های مختلف درون‌یابی استفاده شد. با استفاده از روابط ریاضی نقشه درصد تغییرات مکانی هر پارامتر نیز به دست‌آمد. نتایج بررسی درصد تغییرات مکانی پارامترها بیانگر افزایش کیفیت آب در پایین دست پخش سیلاب و خروجی آبخوان میباشد. کمترین EC مربوط به چاههای غرب منطقه با کمتر از µmho/cm 1000 و بیشترین EC مربوط به چاه‌هایی با بیش‌تر از µmho/cm 10000 در شرقی‌ترین نقطه آبخوان می‌باشد. این امر تأثیر مثبت پخش سیلاب را تقویت می‌کند. با در نظر گرفتن الگوی مکانی، اثرگذاری پروژه‌های پخش سیلاب در این منطقه مثبت بوده و توانسته افت کیفیت آب‌های زیرزمینی را کنترل کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

سازه های آبی

عنوان مقاله [English]

Performance Investigating of Flood Spreading System on the Groundwater Quality

نویسندگان [English]

Tahereh Pooramini ¹
Farzaneh Fotouhi Firoozabad ²
Jalal Barkhordari ³

¹ M.Sc. Alumnus, Department of Nature Engineering, Faculty of Agriculture & Natural Resources, Ardakan University, Ardakan, Iran

² Assist. Professor, Department of Nature Engineering, Faculty of Agriculture & Natural Resources, Ardakan University, Ardakan, Iran

³ 3Assist. Professor, Soil Conservation and Watershed Research Department, Agriculture and Natural Resources Research and Training Center, Yazd Province,, Yazd, Iran

چکیده [English]

Flood spreading is one of the solutions for water resource management that can have positive effects on groundwater resources. The aim of research is to investigate some qualitative changes of Herat aquifer affected by flood spreading station in the region. Statistics of Ca, HCO₃, Mg, Na, Cl, TDS and EC parameters of agricultural wells were extracted. To evaluate effect of water extraction and consequently effect of sediment extraction on efficiency of sites, years of 2003-2011 were selected as the first period and 2012-2021 as the second period. Different interpolation methods were used to investigate spatial changes of qualitative parameters. Map of percentage of spatial changes of each parameter was obtained with using mathematical relationships. The results of examining percentage of spatial changes of parameters indicate an increase of water quality in downstream of flood spreading and outlet of aquifer. The lowest EC with less than 1000 µmho/cm is related to western wells and the highest EC with more than 10000 µmho/cm in is related to eastern wells. This reinforces positive effect of flood spreading. Considering spatial pattern, effect of flood spreading projects in this area has been positive and has been able to control the decline in quality of groundwater.

کلیدواژه‌ها [English]

Flood Spreading
Interpolation
Water Quality
Watershed
Yazd Zoning

مراجع

Alam, S., Borthakur, A., Ravi, S., & Gebremichael, M. (2021). Managed aquifer recharge implementation criteria to achieve water sustainability. Sci. Total Environ., 768(6), 1-10. DOI: 10.1016/j.scitotenv.2021.144992

Charles, J. Ngumbu, R. S., Toe, J. T., & Sangodoyin, A. (2020). Evaluation of the impact of flood on groundwater quality in hand-dug wells in Monrovia, Liberia. Int. J. Energy Water Resour., 4(3), 181-188. DOI: 10.1007/s42108-020-00060-x

Choopani, S. (2013). Evaluating the effects of Lavar Fin dam on groundwater quantity, Hormozgan province, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Tehran, Iran [In Persian].

Dahmardeh Ghaleno, M. R., Nohtani, M., & Askari Dehno, S. (2019). Studying impact of flood water spreading on changes of vegetation and topsoil in Koh‌ Khajeh flood spreading station, Sistan. Watershed Eng. Manage. 11(1), 211-219, DOI: 10.22092/ijwmse.2019.118437 [In Persian].

Eivazi, M., Mosaedi, A. (2012). An investigation on spatial pattern of annual precipitation in Golestan Province by using deterministic and geostatistics models. J. Water Soil, 26(1), 53-64. DOI: 10.22067/JSW.V0I0.13629 [In Persian].

Fazelpour Aghdaei, M., Maleki Nezhad, H., Ekhtesasi, M., Barkhordari, J., & Zare Chahooki, A. (2017). Assessment of floodwater spreading projects on soil characteristics in Yazd Province. J. Range Watershed Manage., 69(4), 983-987, DOI: 10.22059/jrwm.2017.61202 [In Persian].

Ghazavi, R., Vali, A. B., & Eslamian, S. (2012). Impact of flood spreading on groundwater level variation and groundwater quality in an arid environment. Water Resour. Manag. 26(6), 1651-1663. DOI: 10.1007/s11269-012-9977-4 [In Persian].

Gorganli Davaji, A., Jandaghi, N., G. Mahmoodlu, M., & Nick Ghojogh, Y. (2021). Effect of natural flood spreading of March 2019 on the quantitative and qualitative characteristics of groundwater in floodplain at the end of Gorganroud basin. Ecohydrol., 8(2), 535-550. DOI: 10.22059/IJE.2021.320806.1483 [In Persian].

Jabari, E., & Telvari, A. (2014). A guide for investigating the effects of implementing artificial feeding plans on the condition of the aquifer. 256 pp. [In Persian].

Jahantigh, M., & Jahantigh, M. (2020). Investigating the effects of incoming floods from Afghanistan on the quantitative and qualitative changes of groundwater resources in the Sistan Plain. Iran. J. Ecohydrol., 7(2), 463-479. DOI: 10.22059/IJE.2020.290738.1222 [In Persian].

Johnston, K., Ver Hoef, J.M., Krivoruchko, K., and Lucas, N. (2001). Using ArcGIS Geostatistical Analyst. ESRI Inc. Redlands.

Kamali, K., Eslami, A. R., Jalali, N., Mostafaei, A., Jalal al-Dini Kerki, M. S. Ghiathi, N.G., & Seidi, E. (2014). Fundamental of flood water spreading on aquifers. Soil Conservation and Watershed Management Research Institute Publications. 238 pp [In Persian].

Kosar, A. (2014). An introduction to flood mitigation and optimization of floodwater utilization: flood irrigation, artificial recharge of groundwater, small earth dams. The publication of Research Institute of Forests and Rangelands, 522p [In Persian].

Moslemi, H., Abkar, A., & Choopani, S. (2017). Assessment the effects of Dhendar flood spreading on groundwater resources in Hashtbandi plain, Hormozgan province. Watershed Eng. Manag. 8 (4), 377-388. DOI:10.22092/ijwmse.2016.107184 [In Persian].

Moslemi, H., Choopani, S., & Abkar, A. (2018). Impact of Floodwater Spreading on Salinity Groundwater (Case Study: Dhenedar Floodwater Spreading Hormozgan province). Iran J. Watershed Manage. Sci. Eng. 12(41), 13-22 [In Persian].

Mousavi, S.J. and Rezaei, A. (2011). The effects of water spreading on groundwater resources in Sohrin plain (Zanjan). The 2^nd Iranian National Conference on Applied Research in Water Resources, Zanjan [In Persian].

Piri, H. Ansari, H., & Bameri, A. (2014). Spatial variation of groundwater quality for drinking and agricultural plains Bajestan using geostatistical methods. Irrig. Sci. Eng, 37(3), 107-122. DOI: 20.1001.1.25885952.1393.37.3.11.3 [In Persian].

Pooramini, T., Fotouhi Firoozabad, F., & Barkhordari, J. (2021). Impact of aquifers artificial recharge on some of agricultural water quality parameters (Case Study: Harat Flood Spreading). Master's Thesis, University of Ardakan, Ardakan, Iran. 94 pp [In Persian].

Sabzevari, Y., Nasrolahi, A. H, & Yonesi, H. (2020). Investigation of temporal-spatial variations of groundwater resources quality in Borujerd-Dorood Plain. J. Irrig. Water Eng, 11(1), DOI: 10.22125/IWE.2020.114959 [In Persian].

Smiraglia, D. T., Ceccarelli, S., Bajocco, L. Salvati, L. & Perini, L. (2016). Linking trajectories of land change, land degradation processes and ecosystem services. Environ. Res., 147, 590-600. DOI: 10.1016/j.envres.2015.11.030

Taheri Dehkordi, R., Ekhtesasi, M. R., Malekinezhad, H., & Tabatabaei, S. H. (2013). Impact assessment of groundwater artificial recharge on aquifer quantity and quality (A case Study: Sefid-Dasht, Chaharmahal and Bakhtiari province). Master's Thesis, Yazd University, Yazd, Iran. 224pp.

Utia, M. N., Md Dina, A.H., Yusof, N., & Yaakob, O. (2023). A spatial-temporal clustering for low ocean renewable energy resources using K-Means clustering. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=4446224 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.4446224.

Vayskarami, I., Payamani K, Shahkarami A, & Sepahvand, A. (2013). The effects of water spreading on groundwater resources in Kohdasht Plain. J. Water Soil Sci. 17(65), 153-160 [In Persian].

Weesakul, U., Watanabe, K., & Natkritta, S. (2010). Application of soft computing techniques for analysis of groundwater table fluctuation in Bangkok area and its vicinity. Int. Transact. J. Eng. Manage. Appl. Sci. Technol., 1(1), 53-65.

محیط زیست و مهندسی آب

بررسی عملکرد سامانه پخش سیلاب بر کیفیت آب زیرزمینی

مراجع

مراجع

دوره 10، شماره 2
تیر 1403
صفحه 212-226

بررسی عملکرد سامانه پخش سیلاب بر کیفیت آب زیرزمینی

مراجع

مراجع

دوره 10، شماره 2تیر 1403صفحه 212-226

دوره 10، شماره 2
تیر 1403
صفحه 212-226