نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مطلب بایزیدی ¹
• معروف سی و سه مرده ²
• آزیتا عصرآگاه ³

¹ گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، ایران

² گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مهاباد، ایران

³ گروه مهندسی عمران، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد، ایران

چکیده

اساس بسیاری از تصمیم‌گیری‌ها در فرآیندهای هیدرولوژیکی و تصمیمات بهره‌برداری از منابع آب بر پایه پیش‌بینی و تحلیل سری‌های زمانی است. خشکسالی حالتی نرمال و مستمر از اقلیم ایران با فراوانی وقوع نسبتاً بالا است و می‌توان با استفاده از تحلیل‌های آماری و مدل‌های ریاضی به پیش‌بینی آن پرداخت. در پژوهش حاضر به پیش‌بینی خشکسالی هواشناسی 5 ایستگاه حوزه آبریز سلماس واقع در استان آذربایجان غربی پرداخته شد. برای این منظور داده‌های بارش ایستگاه‌ها طی دوره آماری (1387-1358) با استفاده از مدل‌های سری زمانی بارش MA، AR، ARMA و ARIMA شبیه‌سازی شد و بهترین مدل برای پیش‌بینی انتخاب شد. سپس بارش ماهانه برای 7 سال بر اساس مدل انتخاب‌شده پیش‌بینی گردید. با استفاده از شاخص بارش استاندارد (SPI)، شدت خشکسالی‌ها محاسبه شد. برای ایستگاه‌های نظرآباد، سلماس، یالقوزآغاج، چهریق و اوربان به ترتیب مدل‌های نهایی MA(3)، ARMA(4,2)، ARMA(1,1)، ARMA(3,2) و ARMA(1,1) انتخاب‌ شدند. در بررسی خشکسالی‌ها مشخص گردید که خشکسالی در سال‌های آماری 1387-1357 تنها در ایستگاه نظرآباد روند افزایشی داشته و در ایستگاه‌های سلماس، اوربان، چهریق و یالقوزآغاج روند کاهشی مشاهده گردید.

کلیدواژه‌ها

• سری‌های زمانی
• خشکسالی هواشناسی
• پیش‌بینی
• روند

موضوعات

• هیدرولوژی

عنوان مقاله [English]

Prediction and Analysis of Meteorological Drought Based on Time Series(Case Study: SALMAS Watershed)

نویسندگان [English]

• Motaleb Byzedi ¹
• Maroof Siosemardeh ²
• Azita Asragah ³

¹ Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran

² Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture, Islamic Azad University, Mahabad, Iran

³ Department of Civil Engineering, Faculty of Civil Engineering, Islamic Azad University, Mahabad, Iran

چکیده [English]

Time series analyses is a base method for more decisions about hydrological process and water operation. In Iran, drought is a continues and normal condition happening frequently and can be predicted by statistical and mathematical methods and models. In this research, meteorological drought was analyzed in 5 stations of Salmas region (Nazarabad, Salmas, Yalgozagaj, Chahrygeolya and Urban) located in West Azarbijan Province, Iran. For this purpose, the monthly rainfall time series, 30 years lengths (1979-2008) for these stations were simulated by times series models as: AR, MA, ARMA and ARIMA. Then the best model was used for forecasting the drought. Then the monthly rainfalls were predicted for next 7 years using the chosen model. In the following, the intensity of droughts was calculated by standard precipitation index (SPI). The final model chosen for the stations of Nazarabad, Salmas, Yalgozagaj, Chahrygeolya and Urban were the ARMA(1,1), ARMA(3,2), ARMA(1,1), ARMA(2,3) and ARMA(4,2) models, respectively. The results showed that for 30 years (1978-2008), drought had increasing trend just in Nazarabad station, while in other stations such as Salmas, Yalgozagaj, Chahrygeolya had decreasing trend.

کلیدواژه‌ها [English]

• Times Series
• meteorological drought
• Forcast
• Trend