نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مهدی ملازاده ¹
• زهرا یوسفی ²

¹ ایران-خراسان جنوبی-بیرجند-دانشگاه بیرجند-دانشکده مهندسی-گروه عمران

² دانشجوی دانشگاه بیرجند

چکیده

سدها جزو مهم‌ترین سازه‌های هیدرولیکی هستند که با اهداف مختلفی احداث می‌شوند. تامین آب، تولید برق،کنترل سیلاب و تفریح از عمده‌ترین دلایل احداث سدها هستند. با توجه به تغییر اقلیم و در نتیجه خشکسالی و رشد جمعیت و طبیعتا افزایش تقاضای جهانی برای آب، پروژه‌های سدسازی افزایش یافته‌اند. این در حالی است که در مراحل مختلف ساخت، بهره‌برداری و پایان عمر مفید، سدها اثرات محیط‌زیستی مختلفی برجای می‌گذارند. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات محیط‌ زیستی سد فرخی در فاز بهره‌برداری بر محیط‌های فیزیکی، فرهنگی، اقتصادی-اجتماعی انجام شد. در این مطالعه برای انجام ارزیابی محیط‌زیستی از ماتریس لئوپولد اصلاح شده و ماتریس ارزیابی اثرات سریع استفاده شد. اثرات مثبت و منفی، مورد مطالعه و ارزش‌گذاری قرار گرفت. در نهایت، پایداری فیلیپس محاسبه گردید و نتایج آن با ماتریس لئوپولد اصلاح شده و ماتریس ارزیابی اثرات سریع مورد مقایسه قرار گرفت. از بین 19 اثر محیط زیستی مورد ارزیابی و برای ماتریس ارزیابی اثرات سریع، تبخیر با ضریب 25/14- و کشاورزی با ضریب 105 دارای بیشترین اثرات منفی و مثبت بودند. بر اساس نتایج پایداری فیلیپس، سد فرخی با ضریب 87/2 از نظر محیط‌زیستی پایدار محسوب می‌شود. همچنین مشخص شد که برآیند اثرات محیط‌زیستی سد فرخی مثبت و پایدار است.

کلیدواژه‌ها

• اثرات محیط زیستی
• پایداری
• فیلیپس
• ماتریس ارزیابی اثرات سریع
• ماتریس لئوپولد

موضوعات

• محیط زیست

عنوان مقاله [English]

Environmental impact assessment of the Farrokhi dam using the Leopold modified matrix, Rapid impact assessment matrix (RIAM) and stability level with Philips model

نویسندگان [English]

• Mahdi Mollazadeh ¹
• Zahra Yousefi ²

¹ Department of Engineering, University of Birjand, Birjand, Iran

² Student at University of Birjand

چکیده [English]

Dams are among the most important hydraulic structures, that are built for various purposes. Water supply, electricity production, flood control and recreation are the main reasons for building dams. Due to climate change, drought and population growth and consequently increasing global water demand, dam projects have increased. But, in different stages of construction, operation and end of life-cycle, dams create different environmental effects. This study is conducted to evaluate environmental impacts of Farrokhi dam in operational phase on physical, chemical, cultural, and socio-economic environments. Modified Leopold matrix and Rapid impact assessment matrix were used for environmental assessment. Positive and negative effects were studied and valued. Finally, the stability of Phillips was checked and its results were compared with the modified Leopold matrix and Rapid impact assessment matrix. According to the results, among the 19 environmental effects evaluated and for the rapid impact assessment matrix, evaporation with a coefficient of -14.25 and agriculture with a coefficient of 105 had the most negative and positive effects. Based on the results of the Phillips stability method, Farrokhi dam is considered environmentally stable with a coefficient of 2.87. It was also found that the environmental effects of Farrokhi dam are generally positive and stable.

کلیدواژه‌ها [English]

• Environmental impacts
• Stability
• Philips
• Rapid impact assessment matrix
• Leopold matrix