نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسندگان

• مهدی ملازاده ¹
• زهرا یوسفی ²

¹ استادیار، گروه عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

² دانشجوی کارشناسی‌ارشد، گروه عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

چکیده

سدها در مراحل ساخت، بهره‌برداری و پایان عمر مفید، اثرات زیست‌محیطی مختلفی بر جوامع محلی و حوزه‌های آبخیز می‌گذارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات احداث سد فرخی در فاز بهره‌برداری بر محیط‌های فیزیکی، فرهنگی، اقتصادی-اجتماعی انجام شد. در این پژوهش از ماتریس لئوپولد اصلاح‌شده و ماتریس ارزیابی اثرات سریع اصلاح‌شده استفاده شد. اثرات مثبت و منفی ساخت سد بر منطقه، مورد مطالعه و ارزش‌گذاری قرار گرفت. پایداری روش فیلیپس ارزیابی و نتایج آن با ماتریس لئوپولد اصلاح‌شده و ماتریس ارزیابی اثرات سریع اصلاح‌شده مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج روش ارزیابی اثرات سریع نشان داد که تبخیر با ضریب 25/14-  دارای بیشترین اثر منفی است. ضمن اینکه بدون درنظر گرفتن عواقب ثانویه توسعه کشاورزی با ضریب 105 بیش­ترین اثر مثبت احداث سد می‌باشد. بر اساس نتایج، ضریب پایداری فیلیپس برای سد فرخی برابر با 87/2 به‌دست آمد. از اینرو علیرغم وجود برخی اثرات مثبت، مشخص شد که اثرات فرهنگی ساخت سد فرخی کاملا منفی بوده و نیز بیشترین اثر منفی سد فرخی در زمینه تبخیر است.

کلیدواژه‌ها

• سد
• مدل فیلیپس
• ماتریس لئوپولد

موضوعات

• محیط زیست

عنوان مقاله [English]

Investigating Some Consequences of Farrokhi Dam Construction in Qaen City

نویسندگان [English]

• Mahdi Mollazadeh ¹
• Zahra Yousefi ²

¹ Assist. Professor, Department of Civil Engineering, Faculty of Engineering, University of Birjand, Birjand, Iran

² M.Sc., Student, Department of Civil Engineering, Faculty of Engineering, University of Birjand, Birjand, Iran

چکیده [English]

Dams leave various environmental effects on local communities and watersheds, during the stages of construction, operation and end of useful life. The current research was carried out to evaluate the environmental effects of the Farrokhi Dam in the operation phase on the physical, cultural, economic and social environments. In this research, the modified Leopold matrix and the modified rapid impact assessment matrix were used. Positive and negative effects were studied and valued. The stability of the Phillips method was evaluated and its results were compared with the modified Leopold matrix and the modified rapid impact assessment matrix. The results of the rapid impsct assesment  method showed that evaporation with a coefficient of -14.25 has the most negative effect. Besides, regardless of secondary consequences, agricultural development is the most positive effect of dam construction with a factor of 105. Based on the results, the Phillips stability factor for Farrokhi Dam was equal to 2.87. Therefore, despite the presence of some positive effects, it was found that the cultural effects of Farrokhi dam construction were completely negative and the most negative effect of Farrokhi dam is in the field of evaporation.

کلیدواژه‌ها [English]

• Dam
• Philips Model
• Leopold Matrix