نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• شهلا پایمزد ¹
• منیر علیشاهی چگنی ²
• مهدی رحیمی ³

¹ دانشگاه اراک، گروه مهندسی آب

² گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و محیط زیست، دانشگاه اراک، اراک، ایران

³ گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، شبیه‌سازی دینامیکی خشکسالی هیدرولوژیکی با استفاده از نرم‌افزار Vensim و روش حد آستانه ثابت درحوضه دورود-بروجرد طی دوره آماری 1370 الی 1398 می‌باشد. لذا با برآورد مقادیر سطوح آستانه در محیط Vensim، تداوم روزهای خشک و حجم خشکسالی‌ها محاسبه گردید. سپس، آنالیز فراوانی مقادیر حداکثر تداوم و حجم خشکسالی، جهت تعیین دوره بازگشت وقایع انجام شد. نتایج ضمن برتری تفکر سیستمی، نشان داد حداکثر مقادیر تداوم خشکسالی معادل 229 و 123 روز به ترتیب در سطوح آستانه 70% و 90% منحنی تداوم جریان در ایستگاه بیاتون رخ داده و ایستگاه تیره با ثبت مقادیری معادل (MCM)320/21 و (MCM) 47/38 به ترتیب برای سطوح آستانه 70% و 90%، بیشترین حجم خشکسالی را به خود اختصاص داده‌ است. آنالیز فراوانی مقادیر حداکثر تداوم و حداکثر حجم خشکسالی‌های منتج از شبیه‌سازی دینامیک، نشان داد تداوم و حجم خشکسالی در سطوح آستانه %70 و 90%، به‌ترتیب دوره بازگشتی معادل 25 و 8 سال و نیز 4 و 14 سال خواهند داشت. همچنین سال‌های 1391 و 1394 از جمله سال‌های بسیار خشک به لحاظ تداوم روزهای خشک و حجم خشکسالی برآورد گردید. لذا در حوضه دورود-بروجرد وقوع خشکسالی سال‌هاست شروع شده و در آینده نیز با شدت بیشتری ادامه خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

• آنالیز فراوانی
• تداوم خشکسالی
• تفکر سیستمی
• حجم خشکسالی

موضوعات

• مدیریت منابع آب

عنوان مقاله [English]

Dynamic Analysis of Hydrological Drought using Constant Threshold Method and Vensim Software

نویسندگان [English]

• Shahla Paimozd ¹
• Mona Alishahi Chegeni ²
• Mahdi Rahimi ³

¹ Arak - Arak University

² Department of Water Engineering, College of Agriculture and Environment, Arak University, Arak, Iran.

³ Department of Irrigation & Reclamation Engineering, Tehran University, Karaj, Iran.

چکیده [English]

This study aimed to present a dynamic simulation of hydrological drought using Vensim and the constant threshold level method in the Dorud-Borujerd basin in the 1991-2019 period. First, the threshold levels were estimated, and then the drought duration and volume were quantified. Next, the frequency of the highest duration and volume values was analyzed to determine the return periods. While confirming the superiority of the systems thinking approach, the results showed that the highest drought duration figures were 229 and 123 days, respectively, at the 70% and 90% threshold levels of the flow duration curve in the Bitun station. Tire station recorded 21.320 (MCM) and 38.47 (MCM) for 70% and 90% threshold levels, respectively, which were the largest figures for drought volume. The frequency analysis of these figures obtained from dynamic simulation showed that the drought duration and volume will have a return period of 25 and 8 years and 4 and 14 years, respectively, at 70% and 90% threshold levels. Moreover, 2012 and 2015 were very dry years in terms of both duration and volume. Therefore, drought episodes have been occurring in the Dorud-Borujerd basin for many years and will continue with more intensity in the future.

کلیدواژه‌ها [English]

• Drought Duration
• Drought Volume
• Frequency analysis
• System Thinking