نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مسعود نادری ¹
• حسین افضلی مهر ²
• ایوب دهقان ³

¹ گروه آب و محیط زیست، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

² گروه آب و محیط‌زیست، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

³ گروه آب و سازه‌های هیدرولیکی، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

مقاومت جریان در رودخانه‌های دارای توده گیاهی ازجمله پارامترهای چالشی در مهندسی رودخانه است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر توده گیاهی بر مقاومت جریان در رودخانه‌های شاپور، فهلیان و دالکی است. داده‌های اندازه-گیری‌شده در این پژوهش شامل اندازه‌گیری سرعت، نقشه‌برداری بازه‌ها و نمونه‌برداری از بستر است. در این پژوهش پس از در نظر گرفتن فرضیات ساده-کننده، رابطه‌ای برای مقاومت جریان ناشی از توده گیاهی استخراج شد. بر این اساس مقاومت جریان ناشی از توده گیاهی از طریق تفاضل مقاومت جریان ناشی از ذرات بستر از مقدار مقاومت جریان کل برای هر مقطع به دست آمد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که به‌طور میانگین درصد مشارکت توده گیاهی از مقاومت جریان کل 44% است که نشان‌دهنده تأثیر غیرقابل‌انکار توده گیاهی بر مقاومت جریان است. همچنین بررسی 71 نیمرخ سرعت اندازه‌گیری شده حاکی از پدیده پایین‌افتادگی جریان در نیمرخ‌های نزدیک توده گیاهی بود که با فاصله گرفتن از توده گیاهی اثر این پدیده کاهش یافته و نیمرخ‌ها حالت S شکل به‌خود می‌گیرند.

کلیدواژه‌ها

• استان‌ فارس
• توده گیاهی
• رودخانه‌های کوهستانی
• مقاومت جریان
• نیمرخ سرعت

موضوعات

• هیدرولیک و مهندسی رودخانه

عنوان مقاله [English]

Field Investigation of Flow Resistance Due to Vegetation Patch (Case Study: Shapur, Fahlian and Dalaki Rivers)

نویسندگان [English]

• Masoud Naderi ¹
• Hossein Afzalimehr ²
• Ayoob Deghan ³

¹ Department of Water and Environment, Faculty of Civil Engineering, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran

² Department of Water and Environment, Faculty of Civil Engineering, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran

³ Department of Water and Hydraulic Structures, Faculty of Civil Engineering, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

Flow resistance in rivers with vegetation patches is one of the challenging parameters in river engineering. This study aimed to investigate the effect of vegetation patches on flow resistance in Shapur, Fahlian, and Dalaki rivers. The data measured in this study include velocity measurement, surveying, and bed sampling. In this study, considering the simplifying assumptions, the equation for the flow resistance due to vegetation patches was derivated. Accordingly, the flow resistance due to vegetation patches was obtained by the difference in the flow resistance due to bed from the value of the total flow resistance for each section. The results show that the average percentage of vegetation patches contribution from the total flow resistance is 44%, which shows the significant effect of vegetation patches on flow resistance. Also, investigation of 71 measured velocity profiles showed the phenomenon of Dip in the velocity profiles near the vegetation patches, and by moving away from the vegetation patches, the effect of this phenomenon is reduced and the profiles become S-shaped.

کلیدواژه‌ها [English]

• Fars Province
• Flow Resistance
• Mountain Rivers
• Vegetation Patch
• Velocity Profile