نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری، گروه محیط‌زیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران
2 دانشیار، گروه علوم محیط‌زیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران
3 استاد، گروه علوم محیط‌زیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران
4 استادیار، گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران
چکیده
باقی‌مانده‌های دارویی در محیط در زمره آلاینده‌های مهمی هستند که برای سلامت انسان و سایر زیستمندان خطرات جدی به‌دنبال دارند. بنابراین، حذف آنها از فاضلاب امری ضروری است. این مطالعه با هدف تعیین کارایی حذف داروی متوترکسات توسط نانوکامپوزیت کربن فعال مغناطیسی اصلاحشده با نانوذرات روی اکسید از محلول آبی انجام شد. بدین منظور، نانوکامپوزیت به‌روش هیدروترمال سنتز و خصوصیات ظاهری آن با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، دستگاه پراش پرتو ایکس (XRD)، pH نقطه صفر (pHpzc)، طیف مادون‌قرمز (FT-IR)، آنالیز BET و منحنی VSM بررسی شد. از طرفی، اثر متغیرهای pH، مقدار جاذب و زمان تماس بر کارایی حذف متوترکسات بررسی شد. نتایج نشان داد که بیشینه آهنگ حذف دارو در 7 = pH، زمان تماس min 60 و مقدار جاذب برابر با g 020/0 بوده است. همچنین، در شرایط بهینه، جذب با ضرایب همبستگی 994/0 و 999/0 به‌ترتیب از ایزوترم لانگمویر و مدل سینتیکی شبه مرتبه دوم تبعیت کرد. علاوه بر آن، بیشینه ظرفیت جذب جاذب تهیه شده mg/g 400 برآورد شد. با استناد به نتایج، از نانوکامپوزیت کربن فعال مغناطیسی اصلاحشده با نانوذرات روی اکسید میتوان به‌عنوان یک جاذب مؤثر، در دسترس و اقتصادی برای حذف متوترکسات از پسابهای دارویی استفاده کرد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Removal of Methotrexate from Aqueous Solutions Using AC@Fe3O4@ZnO Nanocomposite: Equilibrium and Kinetic Studies
نویسندگان [English]
- Ali Asghar Haghgoo 1
- Mehrdad Cheraghi 2
- Soheil Sobhan Ardakani 3
- Bahareh Lorestani 2
- Vida Izadkhah 4
1 Ph.D. Scholar, Department of Environment, College of Basic Sciences, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran
2 Assoc. Professor, Department of Environment, College of Basic Sciences, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran
3 Professor, Department of Environment, College of Basic Sciences, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran
4 Assist. Professor, Department of Chemistry, College of Basic Sciences, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran
چکیده [English]
Since pharmaceutical residues are important pollutants that lead to producing serious hazards to humans, and other living organisms, their removal from the effluents is essential for environmental protection. This study was conducted to the evaluation of the removal efficacy of methotrexate from aqueous solutions using AC@Fe3O4@ZnO nanocomposite. In so doing, AC@Fe3O4@ZnO nanocomposite was synthesized by hydrothermal method and used as a novel adsorbent for the removal of methotrexate from an aqueous solution. AC@Fe3O4@ZnO nanocomposite characterized using X-ray diffraction (XRD), scanning electron microscopy (SEM), pHpzc, Fourier transform infrared spectroscopy (FTIR), Brunauer, Emmett, and Teller (BET) and vibrating sample magnetometry (VSM) analysis methods. The influence of pH, amount of adsorbent, temperature, and contact time on the removal efficacy were studied. Based on the results, the removal efficiency increased until 0.02 g adsorbent and 60 min contact time. The optimum pH for methotrexate removal was 7.0. In addition, under these conditions, the adsorption process followed the Langmuir adsorption isotherm with a correlation coefficient of 0.994 and a pseudo-second-order kinetic model with a correlation coefficient of 0.999. The maximum adsorption capacity of the synthesized adsorbent was 400 mg/g. In conclusion, the AC@Fe3O4@ZnO nanocomposite could be considered as an efficient adsorbent for the removal of methotrexate from pharmaceutical wastewater.
کلیدواژه‌ها [English]
- Adsorption Isotherm
- Kinetic
- Pharmaceutical Residue
- Nanocomposite
- Wastewater
)