نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمدحسین جهانگیر ¹
• مریم طالعی ²

¹ استادیار، گروه انرژی‌های نو و محیط‌زیست، دانشکده علوم و فنون نوین، دانشگاه تهران، تهران، ایران

² دانشجوی کارشناسی‌ارشد، گروه انرژی‌های نو و محیط‌زیست، دانشکده علوم و فنون نوین، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

با تحلیل سوابق تاریخی پدیده خشکسالی و با تکیه ‌بر آمار و اطلاعات موجود می­توان دوره بازگشت­های خشکسالی را برای مناطق مختلف برآورد کرد. با ایجاد طرح­های آمادگی برای پدیده خشکسالی می­توان مشکلات ناشی از خشکسالی را تا حد زیادی کاهش داد. فراوانی به­همراه شدت، مدت و گستره از مهم­ترین ویژگی­های موردمطالعه در مطالعات مربوط به خشکسالی می­باشند. هدف از این پژوهش محاسبه فراوانی­های نسبی خشکسالی حوضه خلیج فارس با کمک شاخص خشکسالی تبخیر و تعرق بارش استانداردشده (SPETI) و تهیه نقشه فراوانی آن­ها بود. بدین منظور از شاخص SPETI به‌عنوان شاخص منتخب جهت بررسی خشکسالی­ها در 10 ایستگاه واقع در داخل و خارج از حوضه با طول دوره آماری مشترکyr 30 ساله (2017-1988) در چهار مقیاس 12 و 9 و 6 و month 3 استفاده شد. پس از بررسی نتایج خروجی فراوانی­های نسبی خشکسالی در هر مقیاس استخراج و نقشه­های آن ترسیم شدند. نمودارهای روند بارش و دما نشان داد که داده‌های سالانه بارش و دما به­ترتیب روند کاهشی و افزایشی داشته که دما با 28% افزایش همراه بوده است؛ بنابراین نتایج نشان داد که شاخص SPETI در ارائه پدیده‌های خشکسالی با افزایش دما و کاهش بارش مواجه بوده است. لذا این ایستگاه­ها به‌عنوان ایستگاه با پتانسیل حساسیت به خشکسالی معرفی می­گردند.

کلیدواژه‌ها

• تبخیر و تعرق
• حوضه خلیج فارس
• درجه حرارت
• . شاخص SPETI

موضوعات

• ژئوهیدرولوژی

عنوان مقاله [English]

Assessment of Drought Prone Areas in the Persian Gulf Basin Using Meteorological and Hydrological Indicators

نویسندگان [English]

• Mohammad Hossein Jahangir ¹
• Maryam Talei ²

¹ Assist. Professor, Department of New Energies and Environment, Faculty of New Sciences and Technologies, University of Tehran, Tehran, Iran

² M. Sc. Student, Department of New Energies and Environment, Faculty of New Sciences and Technologies, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

By analyzing the historical records of the drought phenomenon and relying on the available statistics and information, it is possible to estimate the period of drought returns for different regions. By creating drought preparedness plans, the problems caused by drought can be greatly reduced. Frequency along with severity, duration and range are the most important features studied in drought studies. The purpose of this study was to calculate the relative drought frequencies of the Persian Gulf basin with the help of the standardized precipitation evapotranspiration drought index (SPETI)  and to prepare a map of their frequencies. For this purpose, SPETI index was used as a selected index to study droughts in 10 stations located inside and outside the basin with a common statistical period of 30 years (1988-2017) in four scales of 12, 9, 6 and 3 months. After reviewing the output results, the relative frequencies of drought were extracted and mapped at each scale. Trend graphs of precipitation and temperature showed that the annual data of precipitation and temperature had a decreasing and increasing trend, respectively, with a temperature increase of 28%; hence, the results showed that SPETI index in presenting drought phenomena was faced with an increase in temperature and a decrease in precipitation. Therefore, these stations are introduced as stations with the potential for drought sensitivity.

کلیدواژه‌ها [English]

• Evaporation and Transpiration
• Persian Gulf Basin
• SPETI
• Temperature