TY - JOUR ID - 134751 TI - شبیه‌سازی عددی آبخوان دشت بیجار- دیواندره با استفاده از کد MODFLOW و بررسی تأثیرات خشکسالی بر تغییرات کمی آن JO - محیط زیست و مهندسی آب JA - EWE LA - fa SN - AU - قمرنیا, هوشنگ AU - عنایتی, سمیه AU - امینی, عطا AD - استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران AD - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران AD - دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سنندج، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 8 IS - 1 SP - 15 EP - 30 KW - آب زیرزمینی KW - آبخوان KW - کردستان KW - شاخص SPI KW - مدل مفهومی DO - 10.22034/jewe.2021.285092.1562 N2 - به­ دلیل افزایش جمعیت، سطح رفاه، توسعه صنایع و کشاورزی در کنار تغییرات اقلیمی، همواره انتظار رفتاری متغیر از منابع آب زیرزمینی در طول زمان از جهت کمی و کیفی می‌رود. بنابراین بررسی تغییرات کمی و کیفی آب زیرزمینی جهت مدیریت آن ضروری به نظر می‌رسد. بدین منظور در این پژوهش به بررسی تغییرات کمی آب زیرزمینی دشت بیجار-‍ دیواندره با کد MODFLOW موجود در نرم‌افزار GMS پرداخته ‍شد. شبیه‌سازی آبخوان برای یک دوره  شش ساله و گام ماهانه از مهر سال 1389 تا خرداد سال 1395 انجام و شاخص خشک‌سالی SPI نیز برای دوره آماری 1366- 1394 محاسبه ‍شد. نتایج شبیه‌سازی آب زیرزمینی نشان‍داد که در طول دوره شبیه‌سازی سالانه در حدود m 5/0 افت در آبخوان ایجادشده که شدت آن در ناحیه‌های مختلف متفاوت بود. لذا، با توجه به افت ایجادشده و با در نظر گرفتن مساحت و مقدار متوسط ضریب ذخیره آبخوان موردنظر، سالانه در حدود mm3 1/1 از حجم آبخوان کاسته ‍شده ‍است. نتایج به‌دست‌آمده نشانگر آن است که اگر همچنان روند مدیریت کنونی ادامه یابد، در طول چند سال آینده شاهد افت شدید آبخوان و خسارت جبران‌ناپذیری خواهیم ‍بود. نتایج شاخص SPI نیز حاکی از وضعیت خشک‌سالی نزدیک نرمال بوده و این بدان معنی است که خشک‌سالی تأثیر بسیار کم­تری در تراز آب زیرزمینی آبخوان موردنظر در سال­های مختلف داشته‍ است. ازاین‌رو، جهت حفظ آبخوان موردنظر، بررسی سناریوهای مدیریتی نظیر تغذیه مصنوعی، کاهش برداشت‌ها، تغییر الگوی کشت در منطقه پیشنهاد می‌گردد. UR - http://www.jewe.ir/article_134751.html L1 - http://www.jewe.ir/article_134751_5cf0ef3ef2aeb48f2cbe840e63af1d7c.pdf ER -