TY - JOUR ID - 122859 TI - بررسی پتانسیل گیاه‌پالایی و عملکرد گیاه آفتابگردان زینتی تحت تاثیر لجن فاضلاب JO - محیط زیست و مهندسی آب JA - EWE LA - fa SN - AU - محمدیان, الهام AU - هاشمی گرم دره, سید ابراهیم AU - وراوی پور, مریم AD - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران، ایران AD - استادیار، گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران، ایران AD - دانشیار، گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، تهران، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 7 IS - 2 SP - 207 EP - 219 KW - آفتابگردان زینتی KW - فاکتور انتقال KW - فاکتور تجمع زیستی KW - فلزات سنگین KW - گیاه‌پالایی DO - 10.22034/jewe.2021.255358.1458 N2 - بسیاری از گیاهان زینتی توانایی استخراج فلزات سمی از خاک را داشته و قادرند مقادیر بالایی از فلزات را در اندام­های خود ذخیره کنند و از آنجایی‌که وارد زنجیره غذایی انسان نمی­شوند، فاقد مشکلات سلامتی برای انسان می­باشند. این پژوهش با هدف تعیین عملکرد گیاه آفتابگردان زینتی و بررسی توانایی گیاه­پالایی فلزات سنگین موجود در خاک توسط آن انجام ‌شد. این پژوهش با سه سطح لجن مربوط به تصفیه­خانه فاضلاب جنوب تهران، شامل 0، 10 و 20% وزنی خاک، در سه تکرار و در قالب طرح بلوک­های کاملاً تصادفی روی گیاه آفتابگردان زینتی انجام شد. نتایج نشان داد که کاربرد لجن فاضلاب سبب افزایش معنی­دار غلظت فلزات سنگین و عملکرد تر و خشک بخش­های مختلف گل در گیاه شد. استفاده از لجن فاضلاب به میزان 20% وزنی خاک، از نظر شاخص رشد مانند وزن تر (ریشه و اندام هوایی به­ترتیب 03 /12 و g 56/48)، وزن خشک (ریشه و اندام هوایی به­ترتیب 97/1 و g 69/8)، ، قطر ساقه (cm 78/0)، ارتفاع ساقه (cm 4/19) و قطر گل (cm 44/7) و  نیز غلظت فلزات سنگین سرب (ریشه و اندام هوایی به­ترتیب  09/9 و mg/kg  35/4)، نیکل (ریشه و اندام هوایی به­ترتیب  65/3 و mg/kg  04/2) و کادمیوم (ریشه و اندام هوایی به­ترتیب  598/0 و mg/kg  364/0)، مناسب­تر بود. با توجه به فاکتور تجمع زیستی ریشه بالای یک و فاکتور انتقال کم­تر از یک، گیاه آفتابگردان زینتی یک گیاه مناسب برای جذب و انتقال فلزات سنگین بوده که با سازوکاری تثبیت گیاهی، از ورود فلزات سنگین به بخش­های هوایی جلوگیری می­کند. UR - http://www.jewe.ir/article_122859.html L1 - http://www.jewe.ir/article_122859_c7e931b50a416ab460f9f333b80344f2.pdf ER -