%0 Journal Article %T پایش خشکسالی کشاورزی با استفاده از شاخص خشکسالی RDI و مدل زمین آماری کریجینگ (مطالعه موردی: مناطق مرکزی و جنوبی استان فارس) %J محیط زیست و مهندسی آب %I انجمن علمی سیستم های سطوح آبگیر باران ایران %Z 2476-3683 %A شمس نیا, سید امیر %A خدادادی دهکردی, داود %D 2020 %\ 12/21/2020 %V 6 %N 4 %P 444-458 %! پایش خشکسالی کشاورزی با استفاده از شاخص خشکسالی RDI و مدل زمین آماری کریجینگ (مطالعه موردی: مناطق مرکزی و جنوبی استان فارس) %K استان فارس %K خشکسالی %K سامانه اطلاعات جغرافیایی %K نیم‌تغییرنما %R 10.22034/jewe.2020.242605.1400 %X خشکسالی از مهم‌ترین بلایای طبیعی است که به دلیل فراوانی رخداد نیازمند ارزیابی و پایش به‌خصوص در حوزه کشاورزی می­باشد. در پژوهش حاضر از شاخص شناسایی خشکسالی (RDI) جهت پایش خشکسالی و ارزیابی مکانی شدت آن در مناطق مرکزی و جنوبی استان فارس استفاده‌شد. رابطه شدت و مدت‌زمان تداوم خشکسالی طی سال‌های مختلف دوره آماری موردنظر (1991-1990 تا 2013-2012) موردبررسی قرار گرفت. جهت ارزیابی مکانی از مدل کریجینگ در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده‌شد. براساس مقایسه میان نیم­تغییرنماهای مختلف مدل کریجینگ، مناسب‌ترین مدل انتخاب شد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده شدت خشکسالی، تداوم و روند آن طی دوره آماری موردمطالعه تعیین شد. نتایج نشان داد در ایستگاه‌های شهرستان‌های داراب و نیریز طی سال‌های 2000 تا 2002 و 2008 تا 2010 خشکسالی­های شدیدی رخ‌داده است. در ایستگاه‌های شهرستان‌های فسا و جهرم نیز در بیش­تر سال‌ها نوسانات اقلیمی منجر به وقوع خشکسالی با شدت‌های کم تا زیاد شده است. در ایستگاه منطقه لارستان نیز نتایج نشان داد خشکسالی‌های متعددی رخ ‌داده است و تعداد رخداد خشکسالی ها در دهه 2000 تا 2010 بسیار زیاد بوده است. در ارزیابی مکانی خشکسالی، با استفاده از مدل کریجینگ، نتایج نشان داد بر اساس مقایسه انجام‌گرفته مناسب‌ترین نیم­تغییرنما، مدل کروی است. ارزیابی آسیب‌پذیری خشکسالی در مناطق موردمطالعه نیز نشان داد مناطق شمالی شهرستان نیریز، استهبان، فسا، داراب و لارستان دچار آسیب بیش­تری گردیده‌اند. لذا استفاده از شاخص‌های خشکسالی، روش‌های پایش و پهنه‌بندی شدت خشکسالی جهت مدیریت بهتر و برنامه‌ریزی جهت پیش‌آگاهی ضروری می‌باشد و استفاده از آن جهت تصمیم‌گیری‌های مدیریت منابع آب پیشنهاد می‌شود. %U http://www.jewe.ir/article_117610_b7349074199cde38e633252a309f2169.pdf