نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیارگروه مهندسی مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
2 دانش آموخته دکتری مهندسی آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
بیش از 85 درصد از برداشت منابع آب موجود زیرزمینی دشت بیرجند در بخش کشاورزی به مصرف میرسد. با توجه به اهمیت کیفیت آب در آبیاری، نمونهبرداری از چهلوهفت چاه پیزومتری دشت بیرجند، باهدف تعیین کیفیت منابع آب زیرزمینی از نظر مصارف کشاورزی صورت گرفت. مقادیر pH و EC در محل نمونهبرداری اندازهگیری شد و آنالیز آنیونها و کاتیونهای غالب در آزمایشگاه انجام گرفت. پس از آماده شدن نتایج آنالیز کیفی نمونهها، ابتدا با استفاده از روشهای مختلف زمینآماری مقادیر Cl، HCO3، SAR، pH و EC برآورد گردید و خطای برآورد هر روش محاسبه شد. سپس بر اساس طبقهبندی فائو و با استفاده از بهترین روش زمینآماری، نقشه تغییرات مکانی Cl، HCO3، SAR، pH و EC تهیه گردید. نتایج حاصله نشان داد که روش کریجینگ در درونیابی مقادیر پارامترهای مذکور، برآورد بهتری نسبت به روش وزن دهی عکس فاصله (IDW) و توابع اسپیلاین (RBF) دارد. براساس طبقهبندی فائو، آب زیرزمینی آبخوان دشت بیرجند برای مصارف کشاورزی به لحاظ SAR، کلر و بیکربنات دارای محدودیت زیاد، به لحاظ شوری دارای محدودیت کم و به لحاظ اسیدیته بدون محدودیت است.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Spatial variations of ground water quality in Birjand Plain for agriculture
نویسندگان [English]
- Khaled Osati 1
- Mohammad Javad Nahvinia 2
1 Assistant Professor, Department of Watershed Management, Faculty of Natural Resources, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
2 PhD of Irrigation and Drainage Engineering, Faculty of Agriculture, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]
More than 85 percent of current ground water resources extractions are supplying agriculture water demands in Birjand Plain. Because of the importance of water quality for irrigation, 47 samples collected from piezometric wells in Birjand Plain, to determine ground water quality suitability for agriculture. pH and EC values measured at filed campaign beside laboratory analysis of water samples for major ions concentrations. After chemical analysis of water samples, different geo-statistical models had used to model Cl, HCO3, SAR, pH and EC water qualities parameters. Then the error of each simulation was calculated. Finally, the best method was performed to prepare spatiality maps of Cl, HCO3, SAR, pH and EC parameters in Birjand aquifer based on FAO classification. The interpolation errors assessment highlighted Kriging as the most accurate method for all investigated parameters, in compare to Inverse Distance weighting (IDW) and Radial Basis Functions (RBF). The spatiality maps based on FAO classification show that ground water resources in Birjand plain are not applicable for agriculture due to extremely high values of SAR, Cl, and HCO3, where its usage has limited a little for agriculture by EC and its quality has a suitable range of pH.
کلیدواژهها [English]
- Geo-Statistics
- Groundwater quality
- Kriging
- FAO
- Birjand plain