انجمن علمی سیستم های سطوح آبگیر باران ایرانمحیط زیست و مهندسی آب2476-36832320160922Improvement Performance in Treatment Systems of Industrial Wastewater for Reuse using Analytical Hierarchy Processارتقای عملکرد سیستم تصفیه پساب صنایع جهت استفاده مجدد با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی20821834364FAسجاد کیانیکارشناس اداره محیط زیست تویسرکان، تویسرکان، همدان، ایرانواحد کیانیمدرس گروه علوم کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پیام نور همدان، همدان، ایرانJournal Article20160518Reuse of wastewater plays a key role in reducing the consumption of water resources. Results show that the use of wastewater in agriculture had a positive effect on sodium absorption ratio and humus soil and improves soil conditions. The aim of this study was to improve the performance of the treatment of industrial effluents for reuse through applying the analytic hierarchy process. In determining the promotion of industries wastewater treatment system, the most important criterion was environment with relative weighting of 43.7%; the best sub-criterion was desired treatment degree with relative weight of 23.6%. regarding to management criteria, the best sub-criterion was sustainable operation with relative weight of 28.8%; for the economic criteria, the sub-criterion was the land requirement with relative weight of 58.2% and finally for technical criteria, the sub-criterion was treatment plant upgrading and development with the relative weight of 38.5%. Therefore, for improving system performance of the industrial wastewater treatment to prevent the accumulation of heavy metals, recycling and increased soil salinity to the level not resulting in soil salinity are recommended as environmental criteria (degree of treatment).استفاده مجدد از پساب در کاهش مصرف منابع آب نقش کلیدی دارد. یافتهها نشان میدهند استفاده از پساب در کشاورزی بر روی نسبت جذب سدیم و هوموس خاک تأثیری مثبت داشته و باعث بهبود وضع خاک میشود. هدف پژوهش حاضر بررسی عملکرد سیستم تصفیه پساب صنایع جهت استفاده مجدد با بهرهگیری از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی بود. در تعیین طرح ارتقاء عملکرد سیستم تصفیه پساب صنایع مشخص گردید که مهمترین معیار، معیار محیطزیستی با وزن نسبی ۷/۴۳ ٪ است؛ بهترین زیرمعیار درجه تصفیه موردنظر با وزن نسبی 6/23%، برای معیار مدیریتی، بهترین زیرمعیار پایداری بهرهبرداری با وزن نسبی 8/28%، برای معیار اقتصادی، بهترین زیر معیار، زمین مورد نیاز با وزن نسبی 2/58% و در نهایت برای معیار فنی، بهترین زیرمعیار امکان توسعه تصفیهخانه با وزن نسبی 5/38% است. بنابراین، بهمنظور ارتقای عملکرد سیستم تصفیه پساب صنایع برای جلوگیری از تجمع فلزات سنگین، بازیافت و افزایش سختی در حدی که موجب شوری خاک نشود بهعنوان معیارهای محیطزیستی (درجه تصفیه مورد نظر) پیشنهاد میشود.انجمن علمی سیستم های سطوح آبگیر باران ایرانمحیط زیست و مهندسی آب2476-36832320160922Synoptic Analysis of Heavy Rainfall Caused by Scut-Off Low in Bazoft Basin (Case study: Precipitation during March 8-13, 2010)واکاوی همدید بارشهای سنگین ناشی از سردچال درحوزه آبریز بازفت(مطالعه موردی؛ بارش سنگین18 تا 23 اسفند 1389)21923533982FAحسین عساکرهاستاد، گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایراننرگس حسامیکارشناسی ارشد، گروه جغرافیای فیزیکی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، رنجان، ایرانزینب شامحمدیکارشناسی ارشد، گروه جغرافیای فیزیکی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایرانJournal Article20160417The specific nature of heavy precipitation and its consequences have caused the phenomenon of particular importance in environmental planning and management of water. analysis Synoptic conditions of atmospheric circulation patterns and identifying factors affecting the occurrence of heavy precipitation are very important. In this study, to analyze the effect of low-pressure cut blocking system on the precipitation during 8 -13 March 2010, the weather maps of mean sea level pressure, geopotential height at 500 and 850 hPa level, wind components, moisture flux convergence and Omega indicators were analyzed. Using synoptic maps, position and movement of weather systems such as troughs and ridges, wind field, and high-pressure and low-pressure systems near the ground level were evaluated. The data of daily precipitation and hourly flow rate were analyzed for 29 meteorological stations and hydrometery within and outside the basin. The results suggest the establishment of Scut-off low in the East Mediterranean and its associated trough displacement and ground accompaniment during 8-13 March, which have provided the conditions for the creation of heavy rainfall. Wind field in atmospheric levels, especially at 850 hPa level, have an important role in humidity feeding of atmospheric systems. The negative values of Omega also resulted in the promotion of air aerodynamics in the atmospheric levels and strengthening of convective flows has led to precipitation.ماهیت بارش سنگین و پیامدهای ناشی از آن سبب شده که این پدیده اهمیت و جایگاه ویژهای در برنامهریزیهای محیطی و مدیریت منابع آب داشته باشد. در این پژوهش بهمنظور تحلیل سامانه بلوکینگ بریده کمفشار بر بارش دوره 18 تا 23 اسفند 1389، نقشههای هوای میانگین فشار تراز دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 و 850 هکتوپاسکال، مولفههای باد، همگرایی شار رطوبت و امگا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با استفاده از نقشههای همدیدی، موقعیت و جابجایی سیستمهای جوی همچون ناوهها، پشتهها، میدان باد و سامانههای کمفشار و پرفشار سطح زمین بررسی شد. دادههای بارش روزانه و دبی ساعتی برای 29 ایستگاه بارانسنجی و هیدرومتری در محدوده حوضه و خارج از حوضه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان از استقرار سردچال در شرق دریای مدیترانه و جابجایی ناوه وابسته به آن و همراهی سطح زمین در 18 تا 23 اسفند، شرایط را برای ایجاد بارش سنگین فراهم کرده است. میدان باد در ترازهای جوی بخصوص تراز 850 هکتوپاسکال نقش مهمی در تغذیه رطوبتی سامانههای جوی داشته است. مقادیر منفی امگا نیز، باعث صعود دینامیکی هوا در این ترازهای جوی شده و تقویت جریانهای همرفتی منجر به بارش را به دنبال داشته است.انجمن علمی سیستم های سطوح آبگیر باران ایرانمحیط زیست و مهندسی آب2476-36832320160922Determining the Sediment Yield of Geological Formation using Sediment Fingerprinting (Case Study: Kurdistan Zarivar Lake Watershed)تعیین سهم سازندهای زمین شناسی در تولید رسوب با استفاده از روش انگشت نگاری رسوب (مطالعه موردی: حوزه آبخیز دریاچه زریوار کردستان)23624633991FAسادات فیض نیااستاد، گروه آبخیزداری،دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایرانسید دانا حسامیدانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایرانJournal Article20160409One of the effective method in identification of sediment sources and erosion is recognition of erodible formation in drainage basin witch can be performed by using geochemical tracing method. In this research, due to high sediment production of south west part of Zarivar Lake Drainage Basin presence of small dams in this part, fine sediment sample were investigated using geochemical method. The percentage of contribution of lithological units and formation in fine-grained sediment portion was determined and erodibility map of geological materials was prepared using this method. Geochemical studies showed that SK-Hf lithological unit consisting of skarn and small hornfels with relative importance of 82.54% has the highest amount of sediment yield potential in the studied area and Qla lithological unit with relative importance of 8.37% has the lowest of sediment yield potential.یکی از روشهای مؤثر در شناسایی منابع رسوب و فرسایش، شناسایی سازندهای حساس به فرسایش در حوضه میباشد که این امر را می توان با استفاده از روش ردیابی ژئوشیمیایی انجام داد. در این پژوهش با توجه به رسوبزایی بالای بخش جنوب غربی حوزه آبخیز دریاچه زریوار و وجود سازههای آبخیزداری احداث شده در این محدوده، نمونههای رسوب ریزدانه با استفاده از روش ردیابی ژئوشیمیایی مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از این روش درصد اشتراک سنگها و سازندها در بخش ریزدانه تعیین و نقشه فرسایشپذیری مواد زمین شناسی بر اساس این روش تهیه شد. نتایج نشان داد که واحد سنگ شناسی SK-Hf متشکل از اسکارن و کمی هورنفلس و با درصد اهمیت نسبی 54/82 بیشترین پتانسیل رسوبزایی را در منطقه مورد مطالعه داراست. همچنین واحد سنگی Qla با درصد اهمیت نسبی 37/8 کمترین پتانسیل رسوبزایی را دارد. نتایج این پژوهش میتواند در شناسایی پتانسیل رسوبزایی سازندها و کنترل فرسایش و رسوب مفید باشد. انجمن علمی سیستم های سطوح آبگیر باران ایرانمحیط زیست و مهندسی آب2476-36832320160922Assessing biological and chemical indicators of water used in Dialysis Ward of one of the Sanandaj hospitalsبررسی شاخص های میکروبی و شیمیایی آب مورد استفاده در بخش دیالیز یکی از بیمارستانهای شهر سنندج24725634340FAبیان وکیلیدانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، عضو کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایرانبهزاد شاهمرادیمرکز تحقیقات بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران و
گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران0000-0002-2120-4518بیژن نوریگروه اپیدمیولوژی و آمار حیاتی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندجاسدالله نوریکارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، عضو کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج ، ایرانیحیی زندسلیمیدانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، عضو کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج ، ایرانJournal Article20160827The used dialysis liquid is considered as the largest volume of water used in medicine. The concentrated liquid is manufactured in equal commercial quality and fully controlled procedure. But the quality of water used may pose different qualities. Using ordinary tap water to dialysate has always the possibility of transmission of potentially toxic substances from the patient's blood along with it. Therefore, the quality of water used to prepare dialysis solution is of great importance. The aim of this study was to determine microbial and chemical parameters of water used in dialysis center in one of the hospitals in Sanandaj City. This was a cross-sectional descriptive study in which 35 water samples from 10 hemodialysis machine were randomly selected. The study was performed in the second quarter of 2015. The chemical sampling was carried out once per month while the microbial sampling was taken twice per month. Evaluation of chemical and microbial indicators of water used in the dialysis ward of the hospital in Sanandaj showed that the water does not have microbial contamination but exceeding elements such as nitrite, sodium, calcium, and magnesium than the standard in some of the samples make it essential to do further monitoring of the water treated in dialysis ward.مایع دیالیز مورد استفاده بزرگترین حجم آب مصرفی در پزشکی محسوب می گردد. مایع تغلیظ شده به طور تجاری در کیفیت های یکسان و کاملاً کنترل شده تولید می شود، ولی آب مورد استفاده ممکن است دارای کیفیتهای متفاوتی باشد. استفاده از آب شیر معمولی همواره احتمال انتقال مواد بالقوه سمی از مایع دیالیز به خون بیمار را به همراه دارد از این رو کیفیت آب مصرفی برای آماده ساری محلول دیالیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. هدف از این مطالعه تعیین شاخصهای میکروبی و شیمیایی آب مورد استفاده در بخش دیالیز یکی از بیمارستانهای شهر سنندج می باشد. این مطالعه به صورت توصیفی-مقطعی انجام شد. تعداد 35 نمونه و تعداد 10 دستگاه همودیالیز به صورت تصادفی انتخاب شد این مطالعه در سه ماهه اول سال 1394 انجام شد و نمونه برداری شیمیایی در هر ماه یکبار و نمونه برداری میکروبی در هر ماه دو بار انجام شد. ارزیابی شاخص های میکروبیولوژی و شیمیایی آب بخش دیالیز یکی از بیمارستانهای شهر سنندج نشان داد که این بخش دارای آلودگی میکروبی نبوده اما بالاتر بودن مقادیر عناصری مانند نیتریت ،سدیم ،کلسیم و منیزیم از حد استاندارد در برخی از نمونهها نیاز به پایش بیشتر آب دیالیز را نشان میدهد.انجمن علمی سیستم های سطوح آبگیر باران ایرانمحیط زیست و مهندسی آب2476-36832320160922Adsorption Efficiency of Olive Powder in Removal of Chromium Ions from Aqueous Solutions using Continuous Flow Methodکارایی جاذب پودر زیتون در حذف یون کروم از محلول های آبی باروش جریان پیوسته25726638903FAسمیرا منصوری چمهدانشجوی گرایش آبیاری و زهکشی، گروه آبخیزداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایرانعلی شهیدیدانشیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایرانعباس خاشعی سیوکیاستادیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران0000-0002-2863-8483Journal Article20160807Water crisis has become one of the mankind issues in recent decade. The need for supplying and developing water resources is a crucial task for conserving and extending water resources. Releasing of heavy metals in the environment caused by industrialization and urbanization is a worldwide concern. These pollutants have attracted the attention of researchers due to their high toxicity, non-degradability, and cumulative effects. In the present study, absorption of chromium (VI) was assessed in continuous flow mode using fixed bed column of dark olive powder and the performance of the adsorbent column was evaluated by changing the flow rate and initial chromium concentration. The results showed that the break curve of the adsorption column is depended on the variables studied. Moreover, the total amount of chromium ion adsorbed and the column adsorption capacity decreased with increasing flow rate but increased by increasing the concentration of initial chromium. The maximum chromium adsorbed was 85% at flow rate of 4 ml/min and Cr(VI) of 0.07 mg/l. Hence, the as-prepared olive powder adsorbent could be used as a cheap adsorbent for removal of chromium from aqueous media because of its natural abundance, low preparation cost, simple preparation methodology, compliance with environment and having high adsorption capacity. It is recommended that the continuous flow method with reference to the parameters optimized be used in the chemical treatment processes of water and wastewater.بحران آب در دهه اخیر به یکی از معضلات جوامع بشری تبدیلشده است. نیاز به تأمین و توسعه منابع آب جهت حفظ و گسترش منبع آبی امری ضروری است. انتشار فلزات سنگین در محیطزیست ناشی از صنعتی شدن و شهرنشینی، یک مسئله نگرانکننده در سراسر جهان است. این آلایندهها به دلیل سمیت زیاد، غیرقابل تجزیه بودن و اثرات تجمعی موردتوجه محققین میباشند. در این پژوهش، جذب کروم شش ظرفیتی در حالت جریان پیوسته با استفاده از ستون بستر ثابت از پودر زیتونتلخ مطالعه و عملکرد ستون جاذب با تغییر متغیرهای دبی و غلظت کروم ورودی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایشها نشان داد که منحنی شکست ستون جاذب به متغیرهای مطالعه شده وابسته است. نتایج همچنین نشان داد که کل مقدار یون کروم جذبشده و ظرفیت جذب ستون با افزایش دبی کاهشیافته و با افزایش غلظت کروم ورودی افزایش مییابد. بیشترین یون کروم جذبشده در شرایط دبی 4 میلیلیتر در دقیقه و غلظت 07/0 میلیگرم در لیتر بهدست آمد که حذف 85 درصد را نشان داد. از اینرو، جاذب تهیهشده از پودر زیتون بهدلایل فراوانی آن در طبیعت، هزینه پایین آمادهسازی، سادگی در روش تهیه، سازگاری با محیطزیست و دارا بودن ظرفیت جذب کروم از محلولهای آبی میتواند بهعنوان یک جاذب ارزان در حذف این یون مورداستفاده قرار گیرد. پیشنهاد میشود روش جریان پیوسته با پارامترهای بهدستآمده در این مطالعه در فرآیند تصفیه شیمیایی آب و فاضلاب موردبررسی قرار گیرد.انجمن علمی سیستم های سطوح آبگیر باران ایرانمحیط زیست و مهندسی آب2476-36832320160922Geochemical and environmental monitoring of the major and minor elements in coastal sediments of Hormoz Island coasts and drawing its distribution mapsپایش ژئوشیمیایی و زمین زیست محیطی عناصر اصلی و فرعی در رسوبات ساحلی جزیره هرمز (خلیج فارس) و ترسیم نقشه های هم پراکنش26728332097FAمهدی غلام دخت بندریکارشناس ارشد رسوبشناسی و سنگشناسی رسوبی، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان هرمزگان، بندر عباسپیمان رضاییدکتری رسوبشناسی و سنگشناسی رسوبی، گروه زمینشناسی و پژوهشکده جنگلهای حرا، دانشگاه هرمزگان، بندر عباسمنصور قربانیدکتری رسوبشناسی و سنگشناسی رسوبی، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه هرمزگان، بندر عباسمحمد کمانگرکارشناس ارشد سنجشازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، گروه جغرافیا، دانشکده علوم پایه، دانشگاه هرمزگان، بندر عباسJournal Article20160830Assessing pollution of coastal sediments is environmentally and ecologically important. Therefore, the aim of this study was to determine environmental pollution and to prepare the geochemical distribution map of elements in the coastal sediments of Hormoz Island at the north of Hormoz Strait. For this purpose, 27 sediment samples were taken to a depth of 10 cm from the surface sediments. These samples were analyzed for the elemental composition using X-ray fluorescence method (XRF). The elemental spatial distribution was mapped using linear Kriging method in GIS environment. The sediments mineralogical analysis using XRF showed that the sediment is mainly consisted of a collection of minerals such as hematite, calcite, quartz, feldspar, plagioclase, dolomite, aragonite, clay minerals and heavy minerals. Calculating the Muller environmental indices (Igeo) and enrichment factor (EF) showed that the sediments of the coastal strip of the Hormuz Island are contaminated with Cr, As, and Pb. Based on the sedimentology and sedimentary geochemistry on one hand and refereeing to interpreting the distribution maps on the other hand, it became clear that alteration and erosion of rock units exposed in the center of the Hormuz Island series under hot and humid weather conditions are the source of these elements. Source of chromium is caused by anthropogenic activities. <br /><span> </span> بررسی آلودگی رسوبات ساحلی از لحاظ زیستمحیطی و بومشناسی از اهمیت خاصی برخوردار است. لذا، هدف این مطالعه تعیین آلودگیهای زیستمحیطی و تهیه نقشه توزیع ژئوشیمی پراکندگی عناصر در رسوبات ساحلی جزیره هرمز در شمال تنگه هرمز، میباشد. برای این منظور 27 نمونه رسوبی تا عمق 10 سانتیمتری از سطح رسوبات برداشت گردید. بر روی آنها آزمایشهای پایه رسوبشناسی و آنالیز ترکیب ژئوشیمیایی به روش فلورسانس اشعه X (XRF) انجام گرفت. سپس نقشه توزیع پراکندگی عناصر به روش کریجینگ خطی در محیط نرمافزاری GIS ترسیم شد. کانیشناسی رسوبات با استفاده از مطالعه XRF نشان داد که مجموعهای از کانیهای هماتیت، کلسیت، کوارتز، فلدسپات، پلاژیوکلاز، دولومیت، آراگونیت، کانیهای رسی و کانیهای سنگین از اجزا متشکله رسوبات هستند. همچنین محاسبه شاخصهای زیستمحیطی مولر Igeo)) و ضریب غنیشدگی EF)) نشان داد رسوبات نوار ساحلی جزیره هرمز نسبت به عناصر Cr، As و Pb دارای آلودگی هست. بر اساس مطالعه رسوبشناسی و ژئوشیمی رسوبی از یکسو و از سوی دیگر با بررسی و تفسیر نقشههای توزیع پراکندگی عناصر، مشخص شد دگرسانی و فرسایش واحدهای سنگی رخنمون یافته سری هرمز در مرکز این جزیره تحت شرایط آبوهوای گرم و مرطوب، منشأ این عناصر در رسوبات ساحلی جزیره هرمز هستند. منشأ آلودگی عنصر کروم ناشی از فعالیتهای انسانزاد تشخیص داده شد.<br /> <span> </span>انجمن علمی سیستم های سطوح آبگیر باران ایرانمحیط زیست و مهندسی آب2476-36832320160922Investigation on wastewater quality of food industry of Hamedan Province (Case study: Khosh Noosh Company)بررسی کیفیّت پساب صنایع غذایی استان همدان (مطالعه موردی: شرکت خوش نوش)28429034124FAمعصومه پارچیاندانشجوی کارشناسی ارشد آلودگی محیط زیست، گروه محیط زیست، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، همدان، ایرانبهاره لرستانیدانشیار گروه محیط زیست، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان، همدان، ایرانمهرداد چراغیدانشیار گروه محیط زیست، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان، همدان، ایرانJournal Article20160503Food industries are among the main national industries allocating a significant contribution in terms of total production, water consumption, and effluent generation. Khosh Noosh company is one of the main food industry in Hamedan City that its effluent releases into the Jorghan River after treatment and finally IS USED for irrigation of agricultural lands. The aim of this study was to assess the company's effluent quality and its comparison with the standards of U.S. Environmental Protection Agency, World Health Organization and the National Department of Environment. During this study, a station from the exit of the company and the entrance to the Jorghan River was selected and parameters of pH, TSS, TDS, COD, BOD<sub>5</sub>, total coliform and fecal coliform were evaluated. The study found that there is a significant relationship between pH and the standard of National Department of Environment at 95% confidential level. However, no significant relationship was stablished between other parameters and this standard. With a confidence level of 95%, there was a significant difference between TDS and the World Health Organization and the U.S. Environmental Protection Agency standards. The correlation between chemical and biological factors in Khosh Noosh Company indicated that there is a significant relationship only between BOD5 to COD and pH and also between pH and total coliforms with 95% confidence level. While no significant relationship exists between other factors.صنایع غذایی از جمله صنایعی است که از نظر میزان تولید محصول، مقدار مصرف آب و تولید پساب سهم عمدهای را به خود اختصاص میدهد و جزء صنایع مهم کشور محسوب میشود .شرکت خوش نوش یکی از صنایع بزرگ غذایی مستقر در شهر همدان میباشد که پساب خود را پس از تصفیه وارد رودخانه جورقان کرده و در نهایت برای آبیاری زمینهای کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد. این پژوهش با هدف بررسی کیفیت پساب خروجی این شرکت و مقایسه آن با استانداردهای سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان جهانی بهداشت و آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا مورد مطالعه قرار گرفت. طی این پژوهش یک ایستگاه که محل خروج پساب از کارخانه و ورود به رودخانه جورقان بود، انتخاب گردید و پارامترهای pH, TSS, TDS, COD, BOD<sub>5</sub>, Total coliform و کلیفرم مدفوعی مورد بررسی قرار گرفت.نتایج حاصل از نمونهبرداری از ایستگاههای مطالعاتی نشان داد که با سطح اطمینان 95 % بین فاکتور pH و حد استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست تفاوت معنیداری وجود دارد و بین سایر فاکتورهای مذکور و حد استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست تفاوت معنیداری وجود ندارد. با سطح اطمینان 95 % بین فاکتور TDS و حد استاندارد سازمان جهانی بهداشت و نیز آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا تفاوت معنیداری وجود دارد. همبستگی بین فاکتورهای شیمیایی و میکروبی در شرکت خوش نوش نشان داد که تنها بین فاکتورهای BOD<sub>5</sub> با COD و pH و همچنین بین فاکتورهای کلیفرم کل با pH با سطح اطمینان 95 % رابطه معنیداری وجود دارد. در حالیکه بین سایر فاکتورها هیچگونه رابطه معنیداری وجود نداشت.انجمن علمی سیستم های سطوح آبگیر باران ایرانمحیط زیست و مهندسی آب2476-36832320160922Review on mechanisms of pharmaceuticals and personal care products (PPCPs) removal from water and wastewater by ionizing radiationمروری بر سازوکار حذف محصولات دارویی و مراقبت شخصی (PPCPs) از آب و پساب با پرتوهای یونیزان29130534365FAحمایت عسگری لجایردانشجوی دکتری، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایراننصرت اله نجفیدانشیار، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایرانابراهیم مقیسهاستادیار، پژوهشکده کشاورزی هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، کرج، ایرانJournal Article20160609Consumption of PPCPs has been increased with population growth. PPCPs including a diverse group of drugs used in veterinary medicine, agriculture practices, human health, such as painkiller, antibiotics, hormones and etc. Due to the inability of physical treatment processes such as nano-filtration and reverse osmosis and biological process such as activated sludge in decomposition of PPCPs, these types of emerging organic pollutants are released into rivers, lakes, groundwater and even drinking water resources. With the development of new technologies, ionizing radiation is proposed to destroy PPCPs in aquatic environments. Ionizing irradiation is an effective method in removal and mineralization of a wide range of PPCPs and has removal and mineralization efficiencies more than 50% for compounds such as clofibric acid, metoprolol, diphenolic acid, paracetamol, acetylsalicylic acid, acetovanillone, ketoprofen, ibuprofen, diclofenac, sulfamethoxazole and chloramphenicol. For removal of PPCPs with ionizing radiation, identifying intermediate and final products is essential for realizing their removal mechanisms, optimizing their removal efficiency and awareness of stability and toxicity of original compounds and their byproducts. Due to increasing intractable use of drugs, antibiotics and cosmetics on the one hand and the use of activated sludge system for biological refinement in most wastewater refinement plants and the inability of this system to remove emerging pollutants as PPCPs on the other hand, effluents produced in Iran wastewater refineries may contain significant concentrations of PPCPs. Therefore, a national research is needed for the removal of PPCPs and other organic pollutants by ionizing radiation in future studiesبا رشد جمعیت، مصرف محصولات دارویی و مراقبت شخصی (PPCPs) افزایش یافته است. PPCPsها شامل گروه متنوعی از داروهای مورد استفاده در دامپزشکی، فعالیتهای کشاورزی، بهداشت و سلامت انسان مانند مسکنها، آنتیبیوتیکها، هورمونها و غیره میشود. بهدلیل عدم توانایی فرآیندهای تصفیه فیزیکی مانند نانوفیلتراسیون و اسمز معکوس و زیستی مثل لجن فعال در تجزیه PPCPsها، این نوع آلایندهها وارد رودخانهها، دریاچهها، آب زیرزمینی و حتی ذخایر آب آشامیدنی میشوند. با گسترش فنآوریهای نوین، پرتوهای یونساز برای تخریب PPCPsها در محیطهای آبی پیشنهاد شده است. پرتوهای یونساز برای حذف و معدنی کردن طیف گستردهای از PPCPsها مؤثر بوده و کارایی حذف و معدنی کردن بیش از 50 درصد ترکیباتی مانند اسید کلوفیبریک، متوپرولول، اسید دیفنلیک، پاراستامول، اسید استیل سالیسیلیک، استووانیلون، کتوپروفن، ایبوپروفن، دیکلوفناک، سولفامتوکسازول و کلرامفنیکل دارد. در حذف PPCPsها با پرتوهای یونساز، شناسایی محصولات حدواسط و نهایی برای یافتن سازوکارهای حذف آنها، بهینه کردن کارایی حذف و آگاهی از پایداری و سمیت مواد اصلی و محصولات فرعی تولید شده ضروری است. بهدلیل گسترش مصرف خودسرانه انواع داروها، آنتیبیوتیکها و لوازم آرایشی و بهداشتی از یک طرف و استفاده سیستم لجن فعال برای تصفیه زیستی از در اکثر تصفیهخانههای فاضلاب و عدم توانایی این سیستم در حذف آلایندههای نوظهور مانند PPCPsها از سوی دیگر، پسآبهای تولید شده در تصفیهخانههای ایران ممکن است حاوی غلظت قابلتوجهی از PPCPs باشند. لذا، تحقیقات ملی برای بررسی حذف PPCPs یا دیگر آلایندههای آلی با پرتوهای یونساز در مطالعات آینده مورد نیاز میباشد.